Słowniczek Stanikowy

Tu znajdziesz objaśnienia najważniejszych terminów związanych z biustonoszami i brafittingiem, takich jak: rodzaje biustonoszy, ich części, materiały, pojęcia z zakresu brafittingu, bieliźniarstwa, mody bieliźnianej itp. Słowniczek Stanikowy jest projektem w trakcie tworzenia, co oznacza, że haseł będzie przybywać!

Jesteś ciekawa znaczenia jakiegoś pojęcia, ale nie możesz go tu znaleźć? Daj znać w komentarzach!

Terminy w słowniczku nie zawsze są fachowe – często mają charakter potoczny, żargonowy (między nami stanikomaniaczkami 🙂 ). Jeśli jesteś bieliźnianą profesjonalistką i chciałabyś coś uściślić lub dodać, zapraszam Cię do komentarzy albo kontaktu.

 

balkonetka, balkonik (ang. balconette, balconnet)

Chyba najbardziej wieloznaczne pojęcie brafittingu 😉 Najogólniej oznacza biustonosz eksponujący piersi i podnoszący je do dekoltu, o średnim poziomie zabudowania i górnej krawędzi raczej zbliżonej do poziomu. W praktyce wiele firm bieliźniarskich nazywa balkonetkami różne modele, czasem o zabudowaniu zbliżonym nawet do full-cupa. Polskie firmy z kolei balkonetkami nazywają niżej zabudowane modele o pionowych szwach na miseczkach (takie, które z kolei producenci brytyjscy zwykli nazywać half-cup). Podsumowując, balkonetką może być nazwane prawie wszystko, może z wyjątkiem plunge’a 🙂

 

 

Tu przeczytasz pełne hasło balkonetka.

Tu znajdziesz posty z tagiem balkonetka.

 

bandeau

Z francuskiego: opaska, wymawiamy z grubsza: bądo z akcentem na o (nie: bandu!). Krój biustonosza, przypominający z daleka pas o równej szerokości, o poziomej linii dekoltu. W bieliźnie bandeau to często stanik o kroju half-cup i szerokim tyle. Często spotyka się biustonosze kąpielowe o kroju bandeau.

 

bardotka

Pojęcie używane w dwóch znaczeniach. Pierwszym jest biustonosz z odpinanymi ramiączkami (ang. → strapless, bezramiączkowiec), który można nosić bez ramiączek. Drugim – nisko zabudowany biustonosz o linii dekoltu zbliżonej do poziomej (→ half-cup). Staniki z odpinanymi ramiączkami też często mają poziomą krawędź, stąd podwójne znaczenie bardotki.

 

bazówka, baza, kolekcja bazowa

Część oferty firmy bieliźniarskiej, która jest stale produkowana i dostępna, niezależnie od sezonu i rocznika. Modele w kolekcjach bazowych mają zwykle uniwersalne kolory, takie jak biały, kość słoniowa, cielisty (różne odcienie skóry), czarny. Rzadziej w bazie spotykamy inne kolory, jak czerwony czy granatowy. Kolekcje sezonowe (czyli takie, które „żyją” tylko jeden sezon, po czym wychodzą z produkcji) często zawierają kolorowe, wzorzyste wersje modeli bazowych.

 

bezfiszbinowiec, biustonosz bez fiszbin

Biustonosz pozbawiony drutów w miseczkach. Najczęściej oznacza to miękkie miseczki, choć bywają też bezfiszbinowce lekko usztywniane. Po angielsku: soft cup, non-wired.

Tu znajdziesz posty z tagiem bezfiszbinowiec.

 

bezramiączkowiec → strapless.

 

brafitting, bra-fitting

Sztuka doboru odpowiedniego biustonosza do wymiarów i potrzeb konkretnej osoby. Czyli – nie „na oko”, a na biust 🙂

 

braletka, bralet

Pojęcie wieloznaczne 🙂 Najogólniej oznacza biustonosz nieusztywniany bez fiszbin, o lekkiej konstrukcji, często koronkowy. Może mieć postać subtelnych trójkącików, albo przeciwnie – czegoś bardziej zabudowanego, pośredniego między stanikiem a topem. W praktyce braletkami nazywane bywają np. dzianinowe krótkie topy na cienkich ramiączkach, a także, niekiedy, biustonosze na fiszbinach, ale z przedłużonym, miękkim dołem, mające „udawać” miękką braletkę (zwłaszcza w większych rozmiarach, w których fiszbiny wspomagają podtrzymanie biustu). Niektórzy rozszerzają to określenie na wszystkie biustonosze bez fiszbin, ale najczęściej mówiąc o braletkach nie mamy na myśli tradycyjnych, bezfiszbinowych modeli, a raczej lekkie staniki i topy w nowoczesnym stylu.

 

brytyjskie rozmiary biustonoszy

System rozmiarów biustonoszy stosowany przez brytyjskich producentów. Jego charakterystyczną cechą jest używanie podwójnych liter do oznaczania rozmiarów miseczek powyżej miseczki D: D-DD-E-F-FF-G-GG-H-HH-J-JJ-K…, przy czym brak oznaczeń EE oraz I, II (uwaga! rozmiary oznaczone podwójną literą to pełne rozmiary, nie „połówki”, jak niektórzy przypuszczają) oraz inne oznaczenia rozmiarów pod biustem niż te, do których przywykliśmy (w rozmiarówce brytyjskiej rozmiar 60 to 28, rozmiar 65 to 30, rozmiar 70 to 32, 75 to 34, itd. – uwaga, te liczby nie mają nic wspólnego z rozmiarami odzieżowymi!) Aby dowiedzieć się więcej, zajrzyj do artykułu o brytyjskiej rozmiarówce oraz tabeli rozmiarów brytyjskich.

 

dekolt

Czym jest, każdy widzi 😉 Pamiętaj jednak: mówimy i piszemy dekolt, z t na końcu (nie: dekold), w dekolcie (nie: w dekoldzie). Powszechność tych błędów zarówno w piśmie, jak i w mowie spowodowała, że zamieściłam tu to hasło 🙂 A przy okazji: mówiąc o dekolcie w kontekście biustonosza mamy zwykle na myśli górną krawędź miseczek (np. pozioma linia dekoltu oznacza, że górna krawędź biustonosza daje efekt w przybliżeniu poziomej linii).

 

fiszbiny boczne, fiszbiny pionowe

Nie mylić ze zwykłymi fiszbinami, tymi łukowatymi, które siedzą w miseczkach stanika. Fiszbiny boczne to proste, sztywne elementy wszywane pionowo po bokach biustonosza, na granicy między bokiem a tyłem. Mają za zadanie zapobiegać zwijaniu się boków na ciele i ogólnie stabilizować całą konstrukcję biustonosza. Zwykle są plastikowe i płaskie. Potocznie zwane patykami.

 

„fiszbiny wbudowane w obwód”, banded, z „kołyską”

Konstrukcja biustonosza, w której miseczki są połączone nie tylko mostkiem pośrodku (→ „wiszące fiszbiny”), ale w której obwód (band) z przodu stanowi jedną całość i jest od dołu podszyty na całej długości wspólną taśmą. Ta część materiału z przodu, w którym „siedzą” miseczki razem z fiszbinami, po angielsku nazywany jest cradle (kołyska). Konstrukcja tego typu jest stabilniejsza niż →„wiszące fiszbiny” (bandless).

 

full-cup, fullcup (pełna miseczka)

Jak sama nazwa wskazuje, biustonosz o zabudowanych miseczkach i wysokim mostku. Nie wiedzieć czemu, niektóre z polskich firm nazywają full-cupami biustonosze usztywniane. Pełnomiseczkowiec może być zarówno miękki, jak i usztywniany – ważne, by zakrywał całe piersi.

Tu znajdziesz posty z tagiem full-cup.

 

haft

Wzór wyszyty osobną nicią na materiale (tle). W bieliźniarstwie mówi się „haft” na zahaftowany materiał (np. „górna część miseczek z haftu w kwiatowy wzór…”). Warto wiedzieć, czym różni się od → koronki.

 

half-cup, halfcup, half (półmiseczka)

Biustonosz o nisko zabudowanych miseczkach i linii dekoltu zbliżonej do poziomej. Nazwa sugeruje, że powinien zakrywać tylko połowę piersi, w praktyce jednak, zwłaszcza jeśli chodzi o większe rozmiary, jest to ok. 2/3 – 3/4 piersi. Miseczki typowego half-cupa są zszyte z części połączonych tylko pionowymi, albo w większości pionowymi szwami. Nadaje biustowi zaokrąglony kształt i stara się wykreować w dekolcie efekt „jabłuszek w koszyczku”. Niektóre polskie firmy nazywają taki krój balkonetką.

Tu znajdziesz posty z tagiem half-cup.

 

halterneck

Część garderoby wiązana na szyi, np. stanik od bikini lub top.

 

high apex

Biustonosz, w którym miseczki są przedłużone w kierunku ramion, a punkt, w którym miseczka łączy się z ramiączkiem (ang. apex) znajduje się wyżej niż w zwykłych biustonoszach. Miseczki w takim biustonoszu mają kształt wydłużonych trójkątów, często pokryte są koronką lub tiulem.

Tu znajdziesz posty z tagiem high apex.

 

karmnik

Żargonowe określenie biustonosza do karmienia piersią. Zwykle oznacza to odpinane miseczki. Karmniki bywają na fiszbinach lub bez, miękkie lub usztywniane.

Tu znajdziesz posty z tagiem do karmienia.

 

kopa

Kopy to usztywniane miseczki nie zszywane z kawałków pianki, a modelowane termicznie z tworzywa przy użyciu specjalnych maszyn. Biustonosze „na kopie” to takie, które mają sztywne, bezszwowe, gładkie miseczki (należą do nich np. t-shirt bras).

 

koronka

Ażurowa plecionka z nici, o ozdobnym wzorze, stosowana tradycyjnie w bieliźniarstwie. Nie każdy ażurowy, ozdobny element biustonosza jest koronką – bardzo często stosuje się też → haft. Czym różni się koronka od haftu? Wzór na koronce tworzy układ nici, z których jest utkana, a raczej „udziana”. W przypadku haftu zaś można rozróżnić tło, na którym jest wykonany (np. tiul, dzianina) i nić, która tworzy wzór. Wzór haftu jest naszyty na tło, koronki – „wrobiony” w materiał.

 

longline, półgorset

Biustonosz z przedłużoną częścią dolną, który wygląda jak króciutki gorset. Szczególnym przypadkiem longline’a jest midi, który jest po prostu skróconym półgorsetem.

 

łącznik → mostek.

 

markizeta

Stabilna (nierozciągliwa), mocna, lecz bardzo cienka dzianina używana do podszywania miseczek, mostka stanika itp.

 

miękki

Miękki biustonosz to taki, który ma nieusztywniane miseczki (mój ulubiony! 🙂 ). Miękki biustonosz może być na fiszbinach albo bez. Polskie firmy i sklepy bieliźniarskie używają określenia „soft” (z ang. miękki), anglojęzyczne – non-padded, unpadded (nieusztywniany). Angielskie określenie soft cup bra oznacza biustonosz o miękkich miseczkach bez fiszbin (bezfiszbinowiec).

Tu znajdziesz posty z tagiem miękki.

 

minimizer (ang. minimiser)

Stanik pomniejszający optycznie biust. Działa w ten sposób, że spłaszcza piersi od przodu, spychając je na boki. Może ułatwiać dopięcie się w bluzce koszulowej, tak naprawdę jednak nie zmniejsza obwodu biustu, a jedynie rozpłaszcza go na tułowiu. Raczej nie polecam 😉

 

mostek

Zwany też łącznikiem, po angielsku: gore, central gore. To ta część biustonosza, która znajduje się pomiędzy miseczkami i łączy je ze sobą. Często jest ozdobiony kokardką i/lub zawieszką. Może mieć różną wysokość – najniższy jest w biustonoszach typu plunge, a zwłaszcza deep plunge, najwyższy – w full-cupach (pełnych miseczkach).

 

multiway

Z angielskiego – biustonosz, który można nosić na różne sposoby (zdaje się, że na polski tłumaczy się to niekiedy „biustonosz wielofunkcyjny”). Jest to stanik, który ma odpinane ramiączka i umożliwia ich przepinanie na różne sposoby – np. skrzyżowanie na plecach, albo przełożenie 1 ramiączka przez szyję. Szczególnym przypadkiem takiego stanika jest strapless, w którym ramiączka można także całkowicie odpiąć i nosić go bez ramiączek. Uwaga: każdy strapless jest multiwayem, natomiast nie każdy multiway jest straplessem (nie każdy biustonosz z odpinanymi ramiączkami nadaje się do noszenia bez nich).

 

obwód

Potoczne i nieco mało ścisłe określenie. Każdy biustonosz jest czymś w rodzaju pasa opasującego ciało, z miejscem na biust z przodu. Długość obwodu to po prostu długość tego pasa, czyli długość biustonosza. Często mówiąc „obwód” mamy na myśli rozmiar pod biustem, np. „ten stanik jest ciasny w obwodzie”, czyli ciasny pod biustem. Mówiąc „biustonosz trzyma się na obwodzie” mamy na myśli to, że to właśnie pas biustonosza bierze na siebie największe obciążenie w podtrzymaniu biustu (nie np. ramiączka). Dlatego obwód nie może być za luźny – powinien być raczej opięty. Mówiąc, że „obwód dobrze pracuje” mamy na myśli dobrą jakość materiałów, z których uszyto tył biustonosza – dzianiny i gumy muszą być elastyczne, tak by nie uciskać nadmiernie ciała, ale też nie mogą być nadmiernie rozciągliwe. Dobrze pracujący, dobrze trzymający obwód to taki, który trzyma się na ciele, a naciągnięty nie zamienia się w „sznurek” wpijający się w ciało.

 

panel boczny → side-support.

 

pianka gorseciarska

Materiał służący do szycia usztywnianych miseczek biustonoszy. Coś w rodzaju cienkiej gąbki, zwykle z jednej strony pokrytej bawełnianą dzianiną, z drugiej markizetą (stabilną, cienką dzianiną).

 

pionowe szwy, pionowiec

Biustonosz, w którym części miseczki są połączone tylko pionowymi szwami. Najczęściej jest half-cupem albo balkonetką.

 

plunge, plandż

Biustonosz o obniżonym mostku, czyli środku (połączeniu między miseczkami), służący do noszenia pod głębokie dekolty, zwłaszcza takie w kształcie litery V (w szpic). Szczególnym przypadkiem plandży jest większość push-upów, które oprócz niskiego mostka mają też wkładki powiększające optycznie biust i przemieszczające piersi w górę i do środka, w kierunku dekoltu. Stanik plunge może być zarówno usztywniany, jak i miękki. Mostek może mieć różną wysokość – takie, w których ma on postać wąskiej tasiemki, bywają nazywane deep plunge, czyli głęboki plandż. Zdarzają się i takie, w których mostek jest mniej więcej w połowie drogi między plunge’em a balkonetką (brytyjskie firmy nazywają je plunge balcony).

Tu znajdziesz posty z tagiem plunge.

 

powernet, zw. też powermesh

Dzianina mająca postać elastycznej siatki o drobnych oczkach, używana na tyły biustonoszy.

 

półgorset → longline.

 

półusztywniany

Biustonosz z miękką górną, a usztywnioną dolną częścią miseczki. Polscy producenci i sklepy często nazywają tego typu staniki „semisoft”, „semi-soft”.

Tu znajdziesz posty z tagiem półusztywniany.

 

przedłużka

Przedłużacz obwodu biustonosza. Wygląda jak zapięcie – z jednej strony ma haczyki, z drugiej oczka. Można ją dopiąć do istniejącego zapięcia i w ten sposób przedłużyć długość pasa obwodu stanika.

 

push-up, pushup, pusiapek 😉

Usztywniany stanik służący do optycznego powiększenia biustu i wyeksponowania go w dekolcie. Najczęściej push-upy mają obniżone mostki i wkładki powiększające (wyjmowane bądź nie), przemieszczające piersi w górę i do środka, w kierunku dekoltu.

Tu znajdziesz posty z tagiem push-up.

 

regulator

Metalowy lub plastikowy element służący do regulacji długości ramiączek biustonosza.

 

rozmiarówka

System rozmiarów biustonoszy. Mówi się, że w różnych krajach są w użyciu różne rozmiarówki, np. w Wielkiej Brytanii – brytyjska, a w Francji – francuska.

Mówi się też czasem, że firma X ma rozmiarówkę inną niż firma Y – co nie musi oznaczać różnych oznaczeń rozmiarów, a różnice w wielkościach biustonoszy oznaczonych tym samym rozmiarem.

 

rozmiarówka brytyjska → brytyjskie rozmiary biustonoszy.

 

„semisoft”, „semi-soft”

Czyli → półusztywniany. Pojęcie wymyślone przez polskie firmy bieliźniarskie, a oznaczające biustonosz półusztywniany – z miękką górną, usztywnioną dolną częścią miseczki. Rozmawiając z osobami używającymi języka angielskiego lepiej używać określeń w rodzaju „half-padded”, inaczej możemy nie zostać zrozumiane 😉

 

sezonowa kolekcja, sezon

Producenci bielizny zwykle wypuszczają nowe kolekcje na rynek dwa razy do roku: na wiosnę-lato i jesień-zimę. Kolekcja sezonowa składa się częściowo z nowych wersji znanych już modeli – w innych kolorach i wzorach, a częściowo z zupełnych nowości. Oprócz kolekcji sezonowych większość firm oferuje także kolekcję bazową  (bazówkę), dostępną stale w sprzedaży. Kolekcje na kolejny sezon przygotowywane są często z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, w formie prototypów (sampli), na których podstawie sklepy składają z wyprzedzeniem zamówienia (kontraktują).

 

side-support (panel boczny, konstrukcja z panelem bocznym)

Konstrukcja miseczki biustonosza, najczęściej złożona z trzech-czterech części, ze specjalną częścią znajdującą się z boku, oddzieloną pionowym szwem od reszty miski. Taki krój ma za zadanie poprawiać zebranie piersi z boków.

 

simplex

Bardzo gęsta, stabilna, mocna dzianina używana do szycia miseczek biustonoszy.

 

siostrzane rozmiary, ang. sister sizes

Rozmiary biustonoszy o podobnej wielkości miseczek, ale w różnych rozmiarach pod biustem. Na przykład: rozmiary 75F i 80G mają podobnej wielkości miseczki (mimo że oznaczone są sąsiednimi literami alfabetu), ale różnią się rozmiarami pod biustem (o jeden rozmiar). Inne przykłady par rozmiarów siostrzanych: 75A i 70B, 65J i 70K. Jak posługiwać się rozmiarami siostrzanami przy dobieraniu biustonosza, dowiesz się w artykule o przeliczaniu rozmiarów.

 

„soft”

Czyli → miękki. Termin używany przez polskie firmy bieliźnarskie na określenie biustonosza o nieusztywnianych miseczkach. W języku angielskim można natomiast spotkać się z określeniem soft cup bra – oznacza to najczęściej biustonosz nieusztywniany bez fiszbin.

 

spacer, pianka spacer, pianka 3D (dzianina dystansowa)

Rodzaj materiału – przepuszczalnej dla powietrza, lekko sztywnej pianki, z której wytłacza się miseczki biustonoszy. „Spejsery”, czyli staniki z takimi miseczkami, są wygodne i przewiewne, a przy tym gładkie i nie odznaczają się szwami. Jest to lżejsza, bardziej przewiewna, lecz słabiej modelująca alternatywa dla klasycznych usztywnianych biustonoszy modelowanych termicznie (na kopie).

Tu przeczytasz artykuł o biustonoszach spacer.

 

sportowy biustonosz, sportowiec

Biustonosz przeznaczony do aktywności fizycznej. Sportowce przeważnie są zabudowane, mają szerokie ramiączka i są szyte z „oddychających” materiałów, jak odzież sportowa. Bywają zarówno miękkie, jak i usztywniane, na fiszbinach i bez. Ich głównym zadaniem jest podtrzymanie i maksymalne unieruchomienie piersi w czasie ćwiczeń.

Tu znajdziesz posty z tagiem sportowy.

 

stabilny materiał, dzianina itp.

Czyli: nierozciągliwy, nieelastyczny.

 

strapless (bezramiączkowiec)

Specjalny model biustonosza, służący do noszenia z odpiętymi ramiączkami (np. do bluzek hiszpanek, sukien z odkrytymi ramionami czy na bardzo cienkich ramiączkach). Najczęściej usztywniany, choć nie jest to stuprocentową regułą. Przeważnie ma szeroki pas tylny, bywa wyposażony od spodu w paski silikonu zapobiegające zsuwaniu się. W zestawie zazwyczaj są ramiączka, które można dopiąć w razie potrzeby.

Tu znajdziesz posty z tagiem bezramiączkowiec, strapless.

 

t-shirt bra (biustonosz t-shirt)

Biustonosz o gładkich, bezszwowych miseczkach, nadający się pod cienkie ubrania, ponieważ nie odznacza się szwami.

 

tunel gorseciarski

Element biustonosza, mający postać materiałowej rurki wykończonej miękkim, przyjemnym dla skóry materiałem, do której wkłada się fiszbiny.

 

tył biustonosza, tyły, plecki

Na tył biustonosza składają się dwa pasy dzianiny, zwane skrzydełkami, oraz zapięcie.

 

vertical seam → pionowe szwy.

 

„wiszące fiszbiny” („fiszbiny nie wbudowane w obwód”), bandless, bez bawetu, bez „kołyski”

Konstrukcja biustonosza, w której miseczki razem z fiszbinami od dołu nie są wszyte w obwód stanika ani połączone wspólną taśmą dolną, a tylko złączone pośrodku. Mostek (łącznik) łączący miseczki biustonosza nie ma żadnego połączenia z bokami biustonosza, a tylko z miseczkami. Taka konstrukcja wygląda optycznie lżej, ale jest mniej stabilna i dla niektórych osób mniej wygodna.